Melatonin, esas olarak epifiz bezinden geceleri salgılanan güçlü antioksidan, anti-inflamatuar etkili bir hormondur. Eksikliğinde İnsomnia, Depresyon, Baş ağrısı, Yorgunluk, Çarpıntı, Cinsel isteksizlik görülebilmektedir. Uykuya dalma hızına, uyku süresine ve kalitesine fayda sağlar. Sabahları uyku haline neden olmamaktadır. Jet-lag, Vardiyalı çalışanlar da yaşanan uyku problemlerini çözümlemeyi sağlar. Kemik yapısındaki proteinleri artırdığı gösterilmiştir. Beyin dokusunu oksidatif hasardan koruyucu etkilere sahiptir. Kolesterol oluşumunu baskılar. Özellikle kalp krizi riski yüksek kalp hastalığı olanlarda, Alzheimer, Parkinson , depresyon ve anksiyetesi olan hastalarda düşük melatonin üretim hızına sahip oldukları gösterilmiştir. Günlük 3 mg melatonin alımı sonucu kulak çınlaması azaldığı ve gözde retinanın korunması sağladığı görüldü görülmüştür. Migren sıklığını ve baş ağrısının şiddetini azaltır. Otizm, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunda uyku ve yaşam kalitesini arttırmak için kullanılmaktadır. Büyüme hormonu salınımını uyarmada etkilidir. Reflüde kullanılan omeprazol (mide asidini azaltır) ile birlikte melatonin almanın, mide ülserlerinin daha hızlı iyileşmesine ve mide ekşimesini azaltmaya yardımcı olduğu yardımcı olduğu gösterilmiştir. Depresyonun uyku döngülerindeki değişikliklerden etkilenir. Çin tıbbında yaşlanmayı geciktirmek için kullanılanların çoğunun yüksek seviyelerde melatonin içerdiği gösterilmiştir.PCOS, Premenstrüel sendrom, İnfertilite, menopoz, Fibromiyalj üzerine faydalı etkileri görülmüştür.
Melatonin üretimimizi doğal yollarla artırmak için neler yapabiliriz? Makul bir zamanda yatağa gidin (en geç 23.30) Yatak odanız zifiri karanlık olsun veya göz bandı takın. Geceleri yapay/mavi ışık kullanmayın. (tv, telefon, tablet, bilgisayar ekranları mavi ışık yayar.) Çinko ve magnezyum seviyelerinin yeterli olması, B3-6-9-12 eksiklerinin önlenmesi melatonin üretimi açısından önemlidir.
Takviye almanın işe yarar bir yanı var mı? Yapılan çalışmalarda melatoninin uykuda dalma süresini kısalttığı ve kolaylaştırdığı ve daha iyi uyku kalitesine sağladığı görüldü. Çok fazla melatonin almanın, vücudun doğal olarak melatonin üretmesini engelleyeceğine dair bazı endişeler var ancak çalışmalar, melatonin almanın vücudun kendi üretim yeteneğini olumsuz etkilemeyeceğini gösteriyor. Aksine dışarıdan alınan melatonin takviyesinin melatonin üretimini desteklediği gösterilmiştir.
Melatonin takviyesi nasıl kullanılır? Amaç: uykuya dalmanıza yardımcı olacak en düşük dozu bulmak. Doktor kontrolünde yatmadan 30 dakika önce 3 mg gibi başlayıp grekirse doz arttırılır. Migrende yatmadan bir saat önce 3 mg alınması önerilir. Mevcut kanıtlar melatonin takviyelerinin bağımlılık yapmadığını gösteriyor. Kan sulandırıcı, tansiyon ilaçları ve antidepresan kullananların mutlaka hekim kontrolünde melatonin kullanmaları gerekir.
